گفت‌و‌گویی کوتاه در باب فلسفه

در سکوت به او خیره شدم……

از فلسفه برایم می‌گفت و از لزوم داشتن تفکر فلسفی.

پیشتر به او گفته بودم که به فلسفه علاقه‌ای ندارم و برایم جذاب نیست. حتی کتاب دنیای سوفی را که به عنوان اولین گام برای خواندن فلسفه توصیه می‌کنند برایم گیرا نبود و تا به آخر نخواندم. حوصله‌ام سر می‌رود از بس که نظریه می‌دهند و نفر بعدی می‌آید نظر قبلی را نفی می‌کند و نظریه‌ی دیگری می‌دهد.

اما او با وجود سن کمش برایم دلایل کافی می‌آورد که تفکر فلسفی برای داشتن یک زندگی غنی و پربار لازم است. می‌گفت: فلسفه کمک می‌کند دیدگاه‌های مختلف را بشناسیم تا بتوانیم جهان‌بینی‌ خود را گسترش دهیم.

می‌گفت: در فلسفه می‌توانیم نظریه‌ی خود را با استدلال ارائه دهیم و با نظریات دیگران مخالفت کنیم و همین اختلاف‌نظرهاست که باعث رشد و پیشرفت می‌شود.

و اگر این را بپذیریم که دیدگاه‌های مختلف وجود دارد آن وقت با دیگران راحت‌تر به تفاهم خواهیم رسید.

در کل فلسفه یعنی مباحثه و گفت‌و‌گو با یکدیگر بدون تعصب و بدون دفاع از عقاید خود.

می‌گفت: شما باید فلسفه بخوانی. مطالعاتت درباره‌ی تفکر نقاد و فایل‌های صوتی که گوش می‌دهی نشان می‌دهد که گریزی از فلسفه نیست و مطمئن باش که بزودی لزوم آن را درک خواهی کرد.

می‌گفت: فلسفه بهترین روش برای خانه‌تکانی مغز است. آشنا شدن با اندیشه‌های نو، بازنگری در اندیشه‌های قدیمی و دور ریختن عقاید پوسیده.

و من همچنان در سکوت به او خیره شده بودم…….

-نمی‌خواهی چیزی بگویی هنوز روی نظر خودت هستی؟

+یک تعریف ساده از فلسفه برایم بگو.

-کوتاهترین و ساده‌ترین تعریف برای فلسفه این‌ است: چرا؟ چون تو می‌خواهی برای هر چیزی استدلالی داشته باشی.

-ایا برای نظریات فلسفی درست و غلط هم وجود دارد؟

+خیر. قبلاً گفتم. فلسفه کمک می‌کند تا دیدگاه‌های مختلف را بدون تعصب کشف کنیم و به باورهای دیگران احترام بگذاریم.

-یعنی در فلسفه پاسخ نهایی وجود ندارد؟

+خیر وجود ندارد.

-آیا فلسفه، دانش به حساب می‌آید؟

+من هنوز در مورد فلسفه چیز زیادی نمی‌دانم ولی می‌دانم که فلسفه یک فعالیت فکری است. جست‌وجو برای درک حقایق زندگی. اندیشیدن به چیزهای مهم. اندیشیدن مستقل به اندیشه‌های خود و دیگران.

می‌گفت: فلسفه به چند شاخه تقسیم می‌شود و من به فلسفه‌ی حقوقی و سیاسی علاقه‌مندم.

-از سیاست خوشم نمی‌آید. سیاست پدر و مادر نمی‌شناسد. سیاست کثیف است.

-چرا از این زاویه نگاه می‌کنی. تفکر سیاسی کمک می‌کند تا در زندگی و کسب و کار هم بهتر عمل کنی. ببین، فلسفه کمک می‌کند تا تک بعدی به قضایا نگاه نکنی.

آن روز و روزهای دیگر برایم از فلسفه می‌گفت و من با دقت گوش می‌کردم. بالاخره مجاب شدم و تصمیم گرفتم کتابی دیگر در باب فلسفه را بیاغازم شاید افاقه کند.