همهی ما می‌دانیم فکر کردن یعنی چه و در مورد همه چیز فکر می‌کنیم.
غذا چی بپزم؟
لباس چی بپوشم؟
چرا فلانی این کار را کرد؟
و هزار جور فکر دیگر.
و گاهی انقدر افکارمان مغشوش است که دوست داریم به شکلی آن را خاموش کنیم و دمی آسوده باشیم.
ولی تفکر نقادانه از جنس دیگری است.
تفکری است که باید آموخت و مهارت یافتن در آن، تمرین بسیار می‌خواهد.
تفکر نقادانه یکی از مهارت‌های مهم زندگی است و برای این ادعا، دلائل زیادی وجود دارد.
تفکر نقادانه به پرورش توانمندی تفکر کمک می‌کند و یکی از پیش‌نیازهای رشد، موفقیت، رقابت و بقاء محسوب می‌شود.
تفکر انتقادی باعث می‌شود که:
۱- سوالات بهتری بپرسیم.
۲- عمیق‌تر فکر کنیم.
۳- در میان انبوه رسانه‌ها، اطلاعات مفید و ارزشمند را به دست بیاوریم.
۴- ما را از تعصب و پیش‌داوری دور می‌کند.
۵- مسائل و مشکلات خود را شفاف‌تر نگاه کرده و برایشان راه‌حل پیدا می‌کنیم.
۶- به علت پیچیده شدن طرز تفکر، عملکردها، تغییرات زود هنگام روحی و شخصیتی انسان‌ها، دیگر نگاه سیاه و سفید یا صفر و صد پاسخگوی مسائل امروزی نیست، پس به تفکر نقادانه نیازمندیم.
تفکر نقادانه به معنای نقد کردن و زیر سوال بردن نیست بلکه در این نوع تفکر، موضوع را در یک دایره گذاشته تا بتوانیم ان را از زوایای مختلف ببینیم.
تفکر نقادانه راهی است برای دست‌یابی به لذتِ کشف، البته این کشف باید پایه‌های استدلالی محکمی داشته باشد.
تفکر نقادانه یعنی خوب دیدن و عمیق‌تر نگاه کردن.
تفکر نقادانه برای چه کسانی ضروری است؟
همینطور که در بالا گفتیم، تفکر نقادانه یکی از مهارت‌های ضروری زندگی است اما همهی آدم‌ها حوصله‌ی آموختن این‌گونه مهارت‌ها را ندارند.
ولی یاد گرفتن ان برای تعدادی از افراد واقعا لازم و ضروری است.
۱- کسانی که می‌خواهند در جمعی اظهار نظر کنند و عقاید خود را مطرح کنند.
۲- برای کسانی که اهل مطالعه هستند و دوست دارند علاوه بر شنیدن نظرات دیگران، خودشان هم صاحب نظر باشند.
۳- کسانی که می‌خواهند به عنوان تحلیل‌گر شناخته شوند.
۴- کسانی که تمایل دارند به یک مشاور خوب، تاثیرگذار و دقیق تبدیل شوند.
۵- افرادی که قصد نوشتن مقاله‌ی علمی و اجتماعی دارند، باید اصول تفکر انتقادی را بشناسند.
فرانسیس بیکن نویسنده و فیلسوف قرن هفدهم در مورد تفکر نقادانه می‌گوید:
تفکر نقادانه میلی است شدید برای جستجوگری، کنار آمدن با عدم قطعیت، انس گرفتن به اندیشیدن، احتیاط و آهستگی در اظهار نظر و ادعا، آمادگی همیشگی برای تامل کردن و مواجه شدن با اندیشه‌های جدید، احتیاط در تعمیم دادن و دوری جستن از هرگونه فریب خود یا دیگران در اندیشیدن.
ادامه دارد
منبع: سایت متمم
